Odpowiednie zaplanowanie ciąży może znacząco ograniczyć występowanie wad wrodzonych dziecka oraz powikłań porodu przedwczesnego.
Warto zaplanować swoją ciążę na 6 miesięcy przed. Minimalny czas prawidłowego przygotowania się do ciąży to 3 miesiące. Wiedzieliście o tym?
Prawidłowe odżywianie i tryb życia w okresie poprzedzającym ciążę ma istotny wpływ na przebieg ciąży, poród, zdrowie kobiety, a przede wszystkim na rozwój dziecka. Dzieje się tak za pomocą tzw. modyfikacji epigenetycznych. Po ludzku to po prostu wpływ czynników matczynych na aktywność genów dziecka.
Najważniejszy okres na dostarczenie wszystkich niezbędnych witamin i minerałów to sam początek ciąży oraz czas przed poczęciem.
Wyniki niektórych badań wykazały korelację pomiędzy zmniejszoną częstością niepłodności i porodu przedwczesnego, a stosowaniem diety bogatej w owoce, warzywa, orzechy i rośliny strączkowe oraz spożywaniem w ciągu tygodnia mniej niż 2 porcji mięsa, zaś ryb 2-3 porcje tygodniowo (dieta śródziemnomorska).
SUPLEMENTY:
kwas foliowy w dawce 400 μg na dobę + foliany:
przynajmniej przez 1 miesiąc przed ciążą (dawka dla kobiet, które nie urodziły dziecka z wadą cewy nerwowej/nie przyjmują leków przeciwdrgawkowych lub takich, które zaburzają metabolizm kw. foliowego/które mają mniejsze BMI niż 30/nie mają mutacji MTHFR)
Nie uzyskano wystarczających danych, które potwierdzają zasadność stosowania innych suplementów jeśli kobieta nie posiada żadnych niedoborów żywieniowych.
Stosowanie niektórych suplementów może być szkodliwe! Chodzi głównie o wysokie dawki witaminy A (>10 000 IU/24 h). Wysokie dawki tej witaminy powodują wady rozwojowe dziecka, dlatego warto zrobić przegląd aktualnie przyjmowanych suplementów.
Prawidłowa dieta to podstawa. Na jakich składnikach odżywczych trzeba się skupić?
JOD
Zalecana dzienna dawka to 200 mcg. Używaj codziennie kuchennej soli jodowanej (niedobór może powodować wady rozwojowe, braki intelektualne oraz neuropsychomotoryczne dziecka, poronienia, porody przedwczesne).
Wprowadź do swojej diety ryby morskie, wodorosty, nabiał, jaja, jodowaną wodę mineralną.
UWAGA: jeśli masz chorobę Hashimoto to uważaj na zbyt dużą podaż jodu w diecie
Kwasy omega-3 i wielonienasycone kwasy tłuszczowe (dobre tłuszcze)
Więcej zostanie ich przekazanych do dziecka jeśli dostarczymy odpowiednią ich ilość przed ciążą, niż w trakcie ciąży – nawet przy przyjmowanych podwójnych dawkach suplementów w trakcie ciąży
Odpowiadają za rozwój siatkówki oka, percepcji wrażeń wzrokowych, zmniejszają ryzyko porodu przedwczesnego oraz ryzyko występowania cukrzycy typu I, alergii, nadciśnienie u dziec.
Należy utrzymać prawidłową proporcję kwasów omega-3 i kwasów tłuszczowych n-6 (ALNA)
Dieta z przewagą w kwasów tłuszczowych n-6 może nasilać stany zapalne w organizmie. Z tego względu wybieraj produkty bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, kwas gamma-linolenowy i jednonienasycone kwasy tłuszczowe.
Żelazo
Jeden z tych składników, który w ciąży jest potrzebny w zwiększonej ilości. Dobrze jest go zgromadzić przed ciążą, szczególnie kiedy jesteś w grupie ryzyka kobiet zagrożonych niedokrwistością (dieta wegańska, wegetariańska, zaburzenia wchłaniania, obfite miesiączkowanie, wysoka aktywność fizyczna).
Dzienne zapotrzebowanie to 18 mg. Do prawidłowego przyswajania żelaza potrzebna jest witamina C i miedź, zaś zaburzanie wchłaniania żelaza może być spowodowane nadmierną ilością fosforanów, wapnia i tanin (czarna herbata).
Najlepiej przyswajalne żelazo pochodzi z produktów zwierzęcych (około 22%) – cielęcina, wieprzowina, drób, ryby. Ogranicz spożycie mięsa do dwóch porcji tygodniowo. Ryby jedz minimum 2-3 razy w tygodniu. Ze względu na zanieczyszczenia unikaj mięsa z rekina, makreli królewskiej, tuńczyka, halibuta, łososia atlantyckiego, okonia morskiego.
Przyswajanie żelaza z produktów roślinnych jest niższe (1-5%), co nie oznacza, że kobieta na diecie wegańskiej czy wegetariańskiej będzie miała niedobór żelaza. Należy włączyć do swojej diety suszone owoce, nasiona, warzywa strączkowe (trzeba je namoczyć przed ugotowaniem), orzechy – połącz dane produkty z witaminą C pochodzącą z czerwonych i zielonych warzyw.
W trakcie spożywania produktów bogatych w żelazo ogranicz spożywanie kawy i czarnej herbaty lub całkowicie z nich zrezygnuj.
Magnez
Cierpisz na bolesne skurcze mięśni? To częsty objaw niedoboru magnezu.
Warto wyrównać poziom tego pierwiastka przed zajściem w ciążę. Magnez odpowiada za mniejsze ryzyko występowania stanu przedrzucawkowego, prawidłową masę ciała płodu. Wykazano, że niedobór Mg może powodować kamicę nerkową u dziecka – kto miał ten wie jaki to ból rodzić kamień nerkowy
Witamina D
Odpowiednie jej dawki obniżają ryzyko bakteryjnego zapalenia pochwy, które jest często spotykane w ciąży i może powodować powikłania. Pozyskiwana jest w niewielkim stopniu z pożywieniem, syntetyzowana głównie przez naszą skórę od kwietnia do września zakładając, że nasze ciało wystawione jest na promienie słoneczne minimum 15 minut bez kremów z filtrami UV. Dobrze jest oznaczyć poziom witaminy D przed planowaną ciążą i w razie niedoborów ustalić dawkę suplementacji.
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca kobietom planującym ciążę przyjmować wit. D w ilości 2000 IU dziennie.
Wyżej wymienione składniki odżywcze znajdziesz w takich produktach jak:
– owoce cytrusowe
– ryby: łosoś (najlepiej dziki z Alaski, nie spożywaj łososia Atlantyckiego), śledź, hodowlany pstrąg, dzikie sardynki, dorsz, sum
– orzechy
– produkty z pełnego ziarna
– jaja
– pestki
– kaszy gryczana
– suszone owoce
– jarmuż
-płatki owsiane
-awokado
– gruszka
– siemię lniane
– pokrzywa
– warzywa zielonolistne: szpinak, kapusta, sałata, natka pietruszki, brukselka, brokuły (skrop olejem lnianym)
– chude gatunki mięs
– drób
– soja
– soczewica
– nasiona chia
– hodowlane ostrygi i małże
– krewetki
– algi morskie
– pełnotłuste mleko
– zielony groszek
– ser
– kefir, jogurt, maślanka
– truskawki, kiwi
– papryka, pomidor
– białe warzywa: kalafior, kalarepa, białe szparagi, biala fasola
– pełnoziarnisty makaron
– brązowy ryż
Bardzo ważna jest kwestia bezpieczeństwa żywności.
Pamiętaj:
myj warzywa i owoce przed jedzeniem
myj ręce przed każdym posiłkiem
produkty mięsne, owoce morza i mięczaki powinny być dogotowane – nie spożywaj ich na surowo
spożywaj tylko pasteryzowane jaja i nabiał
stosuj higienę rąk i naczyń w trakcie przygotowywania wyżej wymienionych produktów
Ćwicz trzy razy w tygodniu, ogranicz stres i zadbaj o wyciszenie ciała i umysłu. Otaczaj się dobrymi ludźmi i zadbaj o miłość między Tobą a partnerem. Pozwalaj sobie na odrobinę słodkich chwil i „grzeszków” jedzeniowych. Zasada 80% czystego jedzenia + 20% niedozwolonych produktów pozwoli Ci na utrzymanie prawidłowej diety przez dłuższy czas, tak aby stała się ona Twoim stylem życia.
Wybierz się do ginekologa na USG narządów rodnych oraz cytologię. Zapisz się również na USG piersi (I połowa cyklu miesiączkowego czyli około 10 dnia cyklu).
Na wizytę do ginekologa możesz mieć ze sobą takie badanie krwi jak:
1. grupa krwi Twoja i partnera-
2. glukoza
3. badanie ogólne moczu
4. morfologia z rozkazem
5. Toxoplasma gondii IgG i IgM
6. Cytomegalia IgG i IgM
7. Rożyczka IgM i IgG
8. TSH i FT4
9. antygen HBS
Zaszczep się w sezonie na grypę i COVID-19. Omów z lekarzem ewentualne doszczepianie na WZW typu B, ospę wietrzną i tężec. Przeanalizuj profil genetyczny w swojej i partnera rodzinie, w razie konieczności skonsultuj się z genetykiem.
UNIKAJ:
– żywności wysoko przetworzonej i kwasów tłuszczowych trans: mrożona pizza, drożdżówka, pączek, baton, chipsy, fast-foody, ciastka itp.
– ryby takie jak: tuńczyk, miecznik, halibut, rekin, łosoś atlantycki, okoń morski, makrela królewska
– słodzonych napoi
ZREZYGNUJ:
– z palenia papierosów
– z alkoholu lub przynajmniej ogranicz do minimum
Wykorzystaj dobrze czas planowania ciąży przyszła mamo, powodzenia.
Możesz do mnie pisać jeśli masz pytania i wątpliwości